Баңгизат отургузулган болсо эмне кылуу керек
Бүткүл дүйнөдөгү коопсуздук күчтөрү (бир эле Кыргызстан эмес) шектүүлөрдүн баңги аткезчилигине катышы бар экенин дайыма эле мыйзамдуу ыкмалар менен эмес, далилдеп беришет. Zanoza.kg сайтынын окурмандары эч качан мындай кырдаалга туш болушпайт деп ишенебиз. Бирок алдын ала эскертилген адам куралдуу болот. Андыктан биз жактоочу Искендер Афиджановго кайрылып, эгер Кыргызстандын күч түзүмдөрү ага баңгизат тиккен болсо, кармалган адам эмне кылышы керектигин айтып берүүсүн сурандык.
Эреже 1. Адвокатка кайрылыңыз
«Сиз адвокатты сурабай, талап кылышыңыз керек», - деп баса белгиледи Афиджанов. — Ошол эле учурда дежурный юрист дегенден этият болуу керек. Азыркы учурда "дежур юристтер" азайып баратат. Бирок, сиз сергек болушуңуз керек. Эгерде жактоочу күч органдарынын позициясын карманып, тергөөчүнүн же детективдин кыжырын келтирбөөнү суранса, бул анын “дежур адвокат” экендигинин ишенимдүү белгиси. Ал ошондой эле документтерге кол коюуну сунуштап, камакка алынган адамды кийинчерээк «чыгарууга» убада бериши мүмкүн. Мындай учурларда жакын туугандарын чакырыш керек, алар жакшы адвокат жалдайт.
Эреже 2. Эч кандай түшүндүрмө жазууларды жазбаңыз
«Кызматкерлер ар кандай жолдор менен сизди түшүндүрмө жазууга же документке кол коюуга көндүрүүгө же мажбурлоого аракет кылышат. Бирок эч кандай шартта муну юристсиз жасоого болбойт, деп кеңеш берет адвокат. — Операторлор камактагы адамды кыйноого же алдап коюшу мүмкүн, ал мындай иш үчүн эч нерсеге кабылбайт имиш. Сиз жөн гана түшүнүк кат жазышыңыз керек, анда кармалган адам баңгизат жөнүндө билгенин, аларды таанышы ага бергенин жана башкаларды көрсөтөт. Муну жасоо мүмкүн эмес. эгер сиз буга чейин бир нерсе жазууну чечкен болсоңуз, аны чындыгында кандай болгонун сүрөттөп бериңиз. Коопсуздук күчтөрүнүн айтканын ээрчибегиле. Бул бардык структураларга тиешелүү: Ички иштер министрлигине, УКМКга, Баңгизаттарды көзөмөлдөө боюнча мамлекеттик кызматка, бажыга, Кыргыз Республикасынын Чек ара кызматына».
Эреже 3. Адвокатсыз эч кандай документке кол койбоңуз
«Укук коргоо кызматкерлери документти өздөрү түзүп, кол коюшуңар керек деп айтышы мүмкүн. Чынында, эч кандай документтерге кол коюу талап кылынбайт. Камакка алынган адам бул процедурадан баш тартууга толук укуктуу. Андыктан адвокатыңыз жок эч нерсеге кол койбоңуз”.
Юрист ошондой эле өкмөттүн токтомунда дары-дармектерди түрлөрү боюнча сактоо жана сатуу үчүн жарандардын жоопкерчилиги боюнча түшүндүрмөлөр камтылганын белгиледи.
«Токтомдо мындай жосун үчүн кылмыш жоопкерчилиги «ири өлчөм» графасында көрсөтүлгөн салмактан, ал эми «кичинекей» графасында административдик жоопкерчилик башталаары белгиленген. Бирок бул баңги затын сактоого гана тиешелүү, ал эми баңги затын саткан учурда административдик жоопкерчилик жок, болгону кылмыш жоопкерчилиги каралат”, - деп түшүндүрдү юрист Искендер Афиджанов.
Булак zanoza.kg.